Microsoft Ignite 2025 Sonrası Yeni Dönem: Copilot’tan Agentic ERP’ye Dijital İş Gücünün Yükselişi
Copilot’lu Çalışanlardan Ajan Destekli İş Süreçlerine – Dijital İş Gücünün Yükselişi
Bu yılki Microsoft Ignite’ı izlerken kafamda netleşen tek bir cümle vardı:
Her çalışanın bir Copilot’u olacak, her iş süreci bir Agent tarafından desteklenecek.
Bence Ignite 2025’i özetleyen en kritik mesaj buydu.
Copilot, artık neredeyse her çalışanın günlük hayatına girmiş bir dijital asistan. Mail yazarken, doküman hazırlarken, rapor yorumlarken yanımızda. Ama Ignite 2025 ile birlikte tablo genişledi:
Agent kavramı sahneye çıktı ve iş süreçlerinin kendisini üstlenen yeni bir dijital iş gücü tanımlandı.
- Copilot → çalışanı güçlendiriyor
- Agent → iş sürecini güçlendiriyor
Ve ortaya yeni bir yapı çıkıyor: Dijital İş Gücü (Digital Workforce).
Bu yazıda, Ignite 2025 sonrası bu yeni dönemi; ERP’den yazılım geliştirmeye, partner ekosisteminden organizasyon yapısına kadar kendi gözümden özetlemeye çalıştım.
1. Copilot + Agent: Yeni Dijital Organizasyon Modeli
Bugüne kadar Copilot’u, işleri hızlandıran bir “yardımcı” olarak konumlandırıyorduk. Ignite sonrasında gördüğümüz şey şu:
- Copilot, tekil kullanıcının yanında.
- Agent, süreçlerin ve iş akışlarının içinde.
Ajanlar artık:
- veriyi topluyor,
- iş kurallarını uyguluyor,
- aksiyonları planlıyor,
- gerektiğinde insana danışıyor,
- süreci uçtan uca yürütüp raporluyor.
Bütün bunların arkasında da Agent 365 gibi yeni platformlar var. Agent 365, şirketlere “ajanlarını tanımlama, yetkilendirme, izleme ve yönetme” imkânı veriyor. Yani ajan, soyut bir kavram değil; tıpkı bir çalışan gibi kimliği, görev tanımı, yetkileri olan, yönetilen bir varlık.
Benim okuduğum mesaj şu:
Artık masada sadece insanlar yok.
İnsan + Copilot + Agent üçlüsünden oluşan yeni bir dijital organizasyon var.
2. Agentic ERP: ERP’nin Operasyon Platformuna Dönüşmesi
ERP tarafında çizilen vizyon bence son yılların en radikaliydi. Artık ERP:
- sadece veri tutan,
- sadece belge üreten,
- sadece raporlayan bir sistem değil.
Agentic ERP ile birlikte ERP:
- ajanların aktif çalıştığı,
- süreçleri anlayan,
- aksiyon alan bir operasyon platformuna dönüşüyor.
Bu vizyon üç temel yapı üzerine oturuyor:
- Copilot Adaptive Experience:
Kullanıcının rolüne ve bağlama göre şekillenen dinamik deneyim. - ERP Agent Catalog:
Microsoft’un kendi ajanları + partner ajanları + Copilot Studio ile geliştirilen custom ajanlar. ERP artık ajan ekosistemine açık bir platform. - Headless Business Services + MCP:
ERP sadece ekrandan yönetilmiyor; MCP ile ajanların doğrudan çağırdığı iş servislerine dönüşüyor.
Ignite’ta verilen rakam çok çarpıcıydı:
500.000+ ERP AI Action.
Yani bir ajan artık:
- PO oluşturabiliyor,
- fatura işleyebiliyor,
- stok rezervasyonu yapabiliyor,
- workflow’a yorum yazabiliyor,
- hata tespit edip çözüm önerebiliyor.
İnsan tamamen devre dışı mı? Hayır.
Ama ERP’deki operasyonel yükün önemli bir kısmı ajanlara kayıyor.
3. İnsan, Copilot ve Ajan: İş Süreçleri Nasıl Değişiyor?
Ignite’tan sonra bence resim şöyle:
- İnsan → strateji, denetim, karar
- Copilot → kullanıcı deneyimi, üretkenlik
- Agent → operasyon ve süreç yürütme
Özellikle şu üç süreçte bu dönüşüm çok belirgin:
● Source-to-Pay
Ajanlar tedarikçi risklerini analiz ediyor, olası gecikmeleri öngörüyor, PO değişikliklerini otomatik yönetiyor. Ignite’ta anlatılan “Supplier Communication Agent” örneğinde sipariş işleme hızının %95 arttığını gördük.
● Record-to-Report
Mutabakatlar, dönem kapama, tutarsızlıkların tespiti – ajanlar burada ciddi yük alıyor. Finans ekipleri artık daha çok analiz ve karar tarafına geçebiliyor.
● Project-to-Profit
Zaman & harcama girişleri, proje gelir kaybının azaltılması, onay akışlarının otomasyonu… Ajanlar proje ekiplerinin “arkada çalışan motoru” haline geliyor.
Kısacası:
ERP artık sadece kayıt sistemi değil, işi yöneten operasyon platformu.
4. MCP: Ajanların Kurumsal Sistemlerle Konuştuğu Dil
Teknik tarafta beni en çok heyecanlandıran başlıklardan biri MCP (Model Context Protocol) oldu.
MCP’yi basitçe şöyle düşünebiliriz:
Agent → Data → Tools → ERP Actions
arasında çalışan ortak bir dil.
Bugüne kadar ERP’yi ekranlardan, formlardan, butonlardan yönetiyorduk.
MCP sayesinde ajanlar:
- “şu PO’yu güncelle”,
- “şu faturayı oluştur”,
- “şu case’i kapat”,
- “şu journal’ı post et”
gibi aksiyonları doğrudan çağırabiliyor.
Bu ne getiriyor?
- Birden fazla ajanın aynı anda güvenli çalışabilmesi,
- Sadece yetkili veriye ve aksiyona erişim,
- Daha iyi bağlam, daha doğru karar,
- API seviyesinin ötesinde, aksiyon seviyesinde entegrasyon.
Bence MCP, ajanları “oyuncu” haline getiren en kritik parçadan biri.
5. Ajan Ekosistemi ve Partnerler İçin Yeni Fırsat Alanı
Ignite’ta gösterilen sayılar şunlardı:
- 6 adet 1st party ERP ajanı
- 25+ partner ajanı
- Copilot Studio ile geliştirilen yüzlerce custom ajan
Microsoft’un cümlesi çok netti:
Agent ekosistemi, ERP’nin yeni uygulama mağazası.
Bu, partnerler için yepyeni bir iş modeli demek:
“Agent-as-a-Service”.
Yalnızca modül, ISV veya klasik proje geliştirmek değil;
belirli bir süreci uçtan uca çalıştıran ajanlar geliştirmek, önümüzdeki dönemin en değerli yetkinliklerinden biri olacak.
Forrester’ın Ignite’ta paylaşılan analizinde de şunu gördük:
- %10–15 daha yüksek kazanma oranı
- %10 ek danışmanlık geliri
- %18 ek çözüm geliştirme geliri
- Lisans başına yaklaşık 1:10 servis fırsatı
Yani iş sadece “cool teknoloji” değil, çok somut bir ekonomik fırsat.
6. Geliştirici Rolü: Kod Yazmaktan Ajan Tasarlamaya
Yazılım ekipleri için de paradigmanın değiştiğini net görüyoruz.
“Geleceğin geliştiricisi, kod yazandan çok ajan tasarlayan kişi olacak.”
Bu cümleyi yanlış okumamak lazım:
- “Kod yok” demiyor,
- “Kodun rolü değişiyor” diyor.
Geliştiricinin yeni işi:
- süreci ajanlar için parçalara ayırmak (task decomposition),
- ajanların hedef ve sınırlarını tanımlamak,
- doğru tool’ları seçmek,
- bağlamı yönetmek (context / prompt engineering),
- RAG ile veri bağlamak,
- çoklu ajan orkestrasyonunu kurgulamak.
Semantic Kernel, Autogen, LangChain gibi framework’ler de bu modelin üzerine oturuyor.
Kısacası geliştirici artık:
- API ve connector tasarlayan,
- veri modelini kurgulayan,
- ajanların üzerinde koşacağı platformu inşa eden kişi.
Bu da yazılım geliştirmeyi daha stratejik, mimari ve iş odaklı bir noktaya taşıyor.
7. 2026–2030: Ajan Destekli Organizasyonlara Doğru
Ignite’ta paylaşılan tahmine göre, 2028’e kadar 1.3 milyar iş ajanı aktif olacak.
Bu sayı sadece teknik bir istatistik değil; organizasyonların nereye evrildiğinin de göstergesi.
Benim gördüğüm resim şöyle:
- İnsanlar → stratejik, yaratıcı, denetleyici rollere kayacak
- Ajanlar → tekrar eden, kural bazlı işleri üstlenecek
- ERP/CRM → dijital iş gücünün merkezi olacak
- Copilot Studio → yeni “dijital iş gücü geliştirme” platformu haline gelecek
- MCP → tüm ajanların ortak aksiyon dili olacak
Ve buradan çıkan sonuç:
Ajanlar olmadan süreç, süreç olmadan da gerçek dönüşüm mümkün olmayacak.
İş yapış biçimlerimiz, yeni projeleri nasıl tasarladığımız, müşterilere nasıl değer sunduğumuz, tamamen insan + Copilot + Agent üçlüsü etrafında yeniden tanımlanıyor.
Benim açımdan Ignite 2025, “yeni özellikler duyuruldu” etkinliğinden çok, “iş gücü, yazılım ve süreçlerin geleceği resmen ilan edildi” diyebileceğim bir nokta oldu.
Önümüzdeki yıllarda hem danışmanlıkta hem projelerde, bu vizyonu pratiğe dökenlerin ciddi fark yaratacağını düşünüyorum.
Selamlar.
www.fatihdemirci.net
Tags: AI, Copilot, Dynamics365, ERP, CRM , MCP
